Zwieps lokaal

In 1878 laat Mr. Brants, eigenaar en bewoner van het landgoed De Wildenborch, voor de Christelijke Jongelingsvereniging van Zwiep een lokaaltje bouwen in de weide naast boerderij Hofman. Brants, die een kleinzoon was van de bekende dichter Staring, had in 1839 gronden vanaf Barchem tot aan de Berkel gekocht. Zo kwam ook het kasteeltje ‘t Overlaer met zijn vijf boerderijen, waaronder Hofman, in zijn bezit. In het nieuwe lokaal kunnen de jonge mannen samenkomen, ook worden er catechisatie en zondagschoollessen gegeven. Eenmaal in de maand is er een dienst van de Nederlandse Hervormde Kerk.

In 1902 verkoopt Brants alle Zwiepse bezittingen aan de toenmalige bewoners. Tot plus minus 1925 wordt het lokaal voor bovengenoemde activiteiten gebruikt. Daarna doet het dienst als depot voor de Coöperatieve Landbouwvereniging “De Graafschap”. Het raakt echter steeds meer in verval. Later gebruiken bewoners van boerderij Hofman het als opslagruimte tot het rijp is voor de sloop.

Bestuursleden van de Stichting Zwiepse Molen maken in 2001 plannen voor de verplaatsing en herbouw van het lokaal; het staat nu aan De Heest. In 2003 is het lokaal, dat nu als de kapel van Zwiep door het leven gaat, feestelijk geopend, met onder meer een diapresentatie van foto’s die Dinie Hiddink, zij is lid van de commissie van het Zwieps Lokaal, voor deze gelegenheid verzameld heeft. Er zijn in totaal 240 originele foto’s, de meeste uit de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog, van boerderijen, boeren, landarbeiders en hun families in de omgeving van Zwiep; veelal gemaakt door toeristen die in de prachtige omgeving kwamen wandelen.

Met hulp van het Historisch Genootschap was voor de opening van de kapel een fototentoonstelling van deze collectie ingericht. Daartoe zijn er 100 tot A4- formaat vergroot. Alle foto’s zijn op dia’s en op CD-ROM gezet. Bij de opening van de kapel zijn tevens Beelden uit een Naoberschop rond 1950, het boek dat Dinie Hiddink van deze unieke verzameling maakte, gepresenteerd. Voor de teksten bij de foto’s is ze afgegaan op de verhalen die de mensen haar vertelden. Vooral Wim Neerlaar, die van heel veel mensen en boerderijen het verhaal kent, is een belangrijke bron voor haar geweest. Hans Menop, een fotograaf uit Zwiep, heeft detailfoto’s voor dit boek gemaakt, bijvoorbeeld bij het hoofdstuk Van vlas tot linnen, over de geschiedenis van de linnenuitzet van de jonge vrouw in die periode. Tegelijkertijd met de fototentoonstelling in de kapel van Zwiep was er in de synagoge van Lochem, in verband met 2003 als Jaar van de boerderij, een tentoonstelling over boerderijen uit de omgeving.

Bronnen:

• · gesprek met Dini Hiddink op 10 juli 2003
• · handgeschreven geschiedenis van het Zwieps Lokaal door Dini Hiddink