Kamphuis ‘De Cloese’

Kamphuis “De Cloese” – Vrouwenafdeling van de NAD en RAD

In kamphuis De Cloese was tijdens de oorlogsjaren de vrouwenafdeling van de NAD (Nederlandse Arbeidsdienst) en de RAD (Reichsarbeitsdienst) gevestigd. In 1942 begon de arbeidsdienst voor meisjes. De meisjes die zich aanmeldden kwamen voornamelijk uit pro-Duitse families. Aanvankelijk werden zij ondergebracht in Barchem, maar later verhuisden zij naar De Cloese bij Lochem.

De strenge winter van 1942

De meisjes maakten zich op verschillende manieren verdienstelijk, zoals ook beschreven werd in een artikel in de Lochemsche Courant van 28 januari 1942. Het was een zeer strenge winter met veel vorst en sneeuw; ook de Lochemse bevolking had zwaar te lijden onder de kou. De kolentoewijzing was al beperkt en de meeste levensmiddelen waren streng gerantsoeneerd. Veel mensen gingen, ondanks het verbod, hout kappen en sprokkelen in de bossen.

Hulp aan een dakloos gezin

In die tijd verbleef een gezin — bestaande uit een man, vrouw en vier jonge kinderen van tien, acht, zeven en vijf jaar — in een koude schuur tegenover De Cloese. De vader was werkloos en het gezin woonde daar al sinds 1941. De schuur, een voormalige timmermanswerkplaats, was in erbarmelijke staat; zo slecht dat, zoals men zei, een boer er zijn vee nog niet in zou onderbrengen.

De situatie bleef niet onopgemerkt. De gemeenteveldwachter van Barchem (destijds nog onderdeel van de gemeente Laren, Gld.) vond dat het zo niet langer kon en schakelde de hulp in van de leidster van de meisjesarbeidsdienst op De Cloese. Zij liet een kamer ontruimen, er werden ledikanten geplaatst en andere voorzieningen getroffen. Toen het gezin arriveerde, kreeg het direct een bord dampende erwtensoep aangeboden, waar zichtbaar van werd genoten.

Deze daad van hulp werd natuurlijk propagandistisch uitgebuit. De meisjes die zich hadden ingespannen om het gezin te helpen, werden geprezen als “redsters in de nood”.

Dagelijks leven en sociale activiteiten

Naast hun werk werden er ook veel sportactiviteiten georganiseerd en vonden er regelmatig ontmoetingen plaats met de mannen van Kamp Ampsen, die in de buurt waren gelegerd.

Inzet aan het Front en in de Gezondheidszorg

Later werden sommige meisjes zelfs aan het front ingezet. Daarnaast hielpen velen ook in de plaatselijke lazaretten, zoals het Lochems ziekenhuis en Lazaret Berkeloord.

Deze foto is tentoongesteld in het Liberation Museum in Lochem (Oude Stadshuis, Markt 2)