IJzeren smalle bijl, vroege Middeleeuwen

IJzeren smalle bijl uit de vroege middeleeuwen gevonden langs de Aalsvoort. 

Afmetingen: L 17,5 cm, B 2,7 (hals), 5 (blad, restant). D 1,2 cm (dikste stuk blad)

Gevonden door Erwin Rechterschot bij het zoeken met een metaaldetector aan de zuidkant van de Berkel, in de buurt van de Nijkampsweg.

Datering, meest waarschijnlijk: de vroege middeleeuwen, de Karolingische periode, 750 tot 900 nC, maar mogelijk eerder. Vergelijkbare bijlen zijn vanaf te Romeinse tijd bekend.

Het model is een ‘Middeleeuwse smalle bijl’. Het is mogelijk een strijdbijltje zoals de Franken en de Vikingen gebruikten, een zogenoemde ‘Francisca’, een werpbijltje. Op afbeeldingen zie je dat ze die op de rug hebben hangen. Dit exemplaar heeft een wat smalle hals, wat het voor dat doel misschien minder geschikt maakt omdat het daar zou kunnen afbreken (mededeling door Bert Fermin, Archeologische Dienst Zutphen).
De naam ‘smalle bijl’ slaat  niet op de breedte van het blad, dat wel degelijk breder kan uitlopen en hier door corrosie deels is verdwenen, maar over de stompe achterzijde van de bijl, die hier smal is.

Het bijltje is het afgelopen jaar geconserveerd op kosten van de gemeente Lochem. De vinder heeft hem aan het Historisch Genootschap geschonken.

De locatie van de vondst is niet ver van de plek waar voor de aanleg van het Twentekanaal de Aalsvoort in de Berkel uitkwam. Op bijna dezelfde plek heeft Erwin Rechterschot een ijzeren pijlpunt gevonden, zeer waarschijnlijk uit dezelfde periode. Iets noordelijker langs die Aalsvoort is door Ben de Graaf een ijzeren lanspunt gevonden, ook weer uit diezelfde periode.
(zie https://www.hglochem.nl/nl/verhaal/lanspunt).
Dat is opvallend. De naam ‘Aalsvoort’ wijst op een doorwaadbare plaats, ‘voorde’, door zo’n kreek, ook al is de naam nu aan die kreek zelf gegeven. Of mensen die zaken nu verloren zijn bij het oversteken of dat daar strijd is geleverd? Wie zal het zeggen?

https://www.portable-antiquities.nl/