Familie Leverpoll – van Duren en Heimann Horwitz

Op 28 september 2022 zijn op adres Walderstraat 12 in Lochem vier Stolpersteine gelegd voor:

Doróthea Leverpoll-van Duren (67jaar), omgebracht op 29 oktober 1942 in Auschwitz
Eduard Hubert Leverpoll (30 jaar), omgebracht op 28 februari 1943 in Auschwitz
Magalina Beeltje Leverpoll-Leefsma (25 jaar), omgebracht op 29 oktober 1942 in Auschwitz
Heimann Horwitz (76 jaar), omgebracht op 18 januari 1944 in Theresienstadt

Het gezin Leverpoll

Doróthea van Duren (1875), die afkomstig was uit Elburg, trouwde op 3 mei 1912 met Meijer Leverpoll (1877). Meijer was één van de vier zonen van het echtpaar Leverpoll-van Hamburg dat in 1889 van het Gelderse Geesteren naar Lochem was gekomen. Voor de Tweede Wereldoorlog woonden er veel families met de naam Leverpoll in de Achterhoek, vaak verwanten van elkaar.

De vader van Meijer, Eduard Leverpoll, had een zaak in katoen en wollen stoffen, dekens etc.. Hij begon een winkel op Walderstraat 10, de firma E. Leverpoll, Manufacturen. Meijer en zijn broer Izaäk zetten deze zaak voort na de dood van hun vader. In de dertiger jaren ging het slecht met de winkel, wat leidde tot het faillissement van de Firma E. Leverpoll, Manufacturen in 1938.

Het gezin van Meijer en Doróthea woonde op Walderstraat 12. Op 20 januari 1913 was daar Eduard Hubert geboren. Eduard trouwde tijdens de oorlog op 5 augustus 1942 met Magalina Beeltje Leefsma uit het Friese Oosterwolde. De plechtigheid vond plaats in Heerenveen. Vader Meijer heeft dit feest niet kunnen meemaken: hij overleed eerder dat jaar, op 21 februari, na een kort ziekbed, in het ziekenhuis van Zutphen. Hij werd 64 jaar.

Hoe het zijn vrouw Dorothea Leverpoll is vergaan, is niet bekend. Het enige wat we weten, is dat ze inwoning heeft gehad van de Joodse vluchteling Heimann Horwitz, en dat ze op 29 oktober 1942, acht maanden na de dood van haar man, in Auschwitz werd vergast.

Eduard en Magalina werden opgepakt tijdens het Loofhuttenfeest, in het weekend van 2, 3 en 4 oktober 1942, toen in heel Nederland razzia’s werden gehouden. De Duitsers wisten dat er veel Joden bij elkaar waren. Duizenden Joden werden opgepakt en overgebracht naar kamp Westerbork. Dat overkwam ook Eduard en Magalina. Na drie weken, op 26 oktober werden beiden op transport gesteld naar Auschwitz. Magalina werd drie dagen na aankomst vergast. Eduard werd nog een aantal maanden uitgebuit door gedwongen arbeid. Op 28 februari 1943 werd ook hij vergast.

Heimann Horwitz

Veel Joden verlieten vanaf begin jaren ’30 Duitsland vanwege de snelgroeiende macht van de nazi’s. Het is aannemelijk dat ook Heimann Horwitz en zijn drie kinderen afzonderlijk van elkaar hun vaderland hebben verlaten en hun toevlucht zochten in het toen nog veilige Nederland. Maar nadat de nazi’s ook in ons land de macht hadden overgenomen, liep het slecht met ze af.

Heimann Horwitz werd op 9 april 1943 in Westerbork geïnterneerd, van waar hij op 18 januari ’44 op transport werd gesteld naar Theresienstadt waar hij op 25 december 1944 de dood vond. Zijn dochter Santa bezweek in het getto van Minsk in 1941. Zoon James werd op 6 april 1945 in Mauthausen vermoord. Zijn vrouw Herta Horwitz-Cohn maakte in 1945 de bevrijding van Theresienstadt mee door het Russische Rode Leger. Dochter Paula overleefde Bergen-Belsen. Zij emigreerde naar Australië waar ze in 1989 overleed.

Heimann Horwitz

De struikelstenen voor Walderstraat 12 voor het gezin Leverpoll en voor Heimann Horwitz