Pauline Emilia Kerkhoven

Afd. C, graf 4

Na het binnenkomen van de oude begraafplaats, links van de ingang, ligt Pauline Emilia Kerkhoven (1865-1931) begraven. Een klein grafmonumentje vermeldt haar naam, haar geboorte- en overlijdensdatum.

Pauline Emilia Kerkhoven werd op 22-10-1865 in Sinagar op West-Java geboren. Zij was een van de drie kinderen die uit de verbintenis tussen Eduard (Edie) Kerkhoven en de Chinese Goey La Noi werd geboren. Eduard was een van de Kerkhovens die door Hella Haasse geportretteerd zijn in haar boek Heren van de thee.

Hella Haase introduceert Paulines bestaan als volgt in haar boek:

“Rudolf dacht aan oom Eduard Kerkhoven, de jongste broer van zijn vader. Als kind had hij, zoals alle leeftijdgenoten onder zijn neefjes en nichtjes, een ware verering gekoesterd voor die knappe, jongensachtige oom, die niet echt bij de volwassen leden van de familie leek te horen. Eduard wist alles van paarden en honden, was een volleerd ruiter, een verwoed jager, een levenslustig avontuurlijk buitenmens. Dat hij in Nederland zijn draai niet vinden kon, had dan ook niemand verbaasd. Hij was de ‘kolonisten’ achternagegaan en door oudoom Van der Hucht, na een leertijd op Parakan Salak, samen met een van diens pleegzoons Holle, op de theeonderneming Sinagar op de westelijke helling van de Gedeh geïnstalleerd. […] In het afgelopen voorjaar had een van de tantes Rudolf onder geheimhouding een brief laten lezen die zij van zijn moeder ontvangen had. Er stonden dingen in over Eduard waarvan niemand in de familie ooit iets had vermoed. De in aller ogen ‘eeuwige vrijgezel’ bleek een vrouw en twee kinderen te hebben. Maar die vrouw was een Chinese, en hun verbintenis stond niet op een lijn met een Europees huwelijk. Rudolfs moeder schreef dat de kinderen door Eduard erkend waren en dus, hoewel van gemengd bloed, halve Aziaten, beschouwd moesten worden als Kerkhovens. Het ging niet aan hen te laten opgroeien in een zo buitenissige huishouding als die op Sinagar. Zij, en ook Rudolfs vader, waren van mening dat de familie in Nederland de kleine Non (die eigenlijk Pauline heette) en de kleine Adriaan onder haar hoede moest nemen.”

<em>Pauline zit links met naast haar haar zuster Caroline en achter haar haar broer Adriaan. Rechts achter de bank staat vader Eduard Kerkhoven</em>

Pauline en Adriaan werden door hun vader naar Nederland gebracht, terwijl Rudolf Kerkhoven ondertussen de plantages beheerde. Het derde kind, Caroline, ging een paar jaar later ook naar Nederland, om daar net als de andere twee binnen de familie Kerkhoven als keurige Europese kinderen te worden opgevoed. Dat betekende dat ze vergeten moesten dat ze half Chinees waren, en dat ze zich zo Nederlands mogelijk moesten leren gedragen.

Hoelang Pauline in Nederland is gebleven, is me niet bekend. Ze is echter wel weer naar Nederlands-Indië teruggegaan. Daar trouwde ze op 18 januari 1896 in Soekaboemi met de Nederlandse planter Johannes Petrus Tetterode. Ze was toen 30 jaar oud. Hij was administrateur van de Cultuurmaatschappij Sinagar-Tjirohani in Tjibadak. Het echtpaar kreeg twee kinderen, die beiden in Sinagar (Java) werden geboren: Paula Gesina Caroline Tetterode, geb. 6-5-1898, en Edwarda Adriana Ludolphine Tetterode, geb. 18-9-1900. Vanwege gezondheidsproblemen van Johannes Petrus zijn ze naar Nederland gegaan. Vanaf 1905 staan ze ingeschreven in het bevolkingsregister van Ampsen/Lochem op het adres H5 (Huize Klein Ampsen). Dat stond toen recht tegenover hotel Het Wapen van Ampsen, waar nu Huize Beukenstein te vinden is.

Het was, in ieder geval op het laatst, geen goed huwelijk. Johannes Petrus is op een gegeven ogenblik uit het huis vertrokken. Hij trouwde in 1928 opnieuw, nu met de Oostenrijkse van Hongaarse afkomst Maria Karolina Maximiliana Gabrielle Michaele Himmel von Agisburg (een hele mond vol).

Pauline bleef met haar beide dochters op Klein Ampsen wonen, waar ze op 27-6-1931 overleed.

Fam. Tetterode op de oprit van hun huis ‘Klein Ampsen’ met hotel ‘Het Wapen van Ampsen’ op de achtergrond. Wie mevrouw Pauline Tetterode-Kerkhoven is en wie J.P. Tetterode, is wel duidelijk.